Haczedilebilir Mallar

Yargıtay 12. Hukuk Dairesi, “kurutma makinesi, LCD ve plazma televizyonu” gibi ev eşyalarının kapsamında olduğu gerekçesiyle haczine izin vermeyen yerel mahkemenin kararını bozdu.

Alacağını tahsil edemeyen bir kişi, borçlunun evine haciz işlemi başlattı. Borçlunun evinde yapılan hacizde, alacaklı tarafından beş adet klima, iki adet masaüstü bilgisayar, iki adet televizyon ve birer adet bulaşık makinesi ve kurutma makinesinin haczedilmesi istenildi. Ancak bu talep, “Koltuk takımı, buzdolabı, çamaşır makinesi, bulaşık makinesi, fırın, halı, plazma TV, kurutma makinesi” gibi ev eşyaları lüzumlu eşya olup, haczedilmeleri mümkün değil, diyen icra müdürünce reddedildi.

Yerel mahkeme, koltuk takımı, buzdolabı, çamaşır makinesi, fırın, halı, LCD, kurutma makinesi gibi ev eşyalarının lüzumlu eşya olup, haczedilemeyeceği yönündeki icra müdürünün kararını yerinde buldu. Yargıtay 12. Hukuk Dairesi, zorunlu eşyalar saymadığı söz konusu malların haczine hükmetti.

Kararda, ilgili yasa gereğince para, kıymetli evrak, altın, gümüş, değerli taş, antika veya süs eşyası gibi kıymetli şeyler hariç olmak üzere, borçlu ve aynı çatı altında yaşayan aile bireyleri için lüzumlu eşya; aynı amaçla kullanılan eşyanın birden fazla olması durumunda bunlardan birinin haczedilemeyeceği belirtildi. Takip hukukunda, asıl olan borcun ödenmesi olup, alacaklının alacağına kavuşması için gerekli takip işlemleri yapılırken borçlunun ve birlikte yaşadığı diğer aile fertlerinin yaşamlarını sürdürebilmesi için zorunlu olan eşyaların haczedilmeyerek kendilerine bırakılması gerektiği vurgulandı. Emsal teşkil edecek kararla; haczi istenen aynı nitelikte olan eşyalardan birden fazla bulunması durumunda bunlardan değeri daha düşük, satılması ve muhafazası zor olanı borçluya bırakılacak, diğerleri haczedilebilecek

 

T.C YARGITAY
12.Hukuk Dairesi
Esas: 2013 / 3365
Karar: 2013 / 12821
Karar Tarihi: 04.04.2013

ÖZET

Davanın taraflarının yargılama ile ilgili bilgi sahibi olma, açıklama yapma ve ispat hakkı bulunmaktadır. Şikayetin mahiyeti dikkate alındığında da borçlunun hukuki durumu etkileneceğinden öncelikle taraf teşkilinin sağlanması gerekir. Mahkemece istemin kısmen kabulü ile taraf teşkili ile değerlendirme yapılarak sonucuna göre bir karar verilmesi gerekirken istemin tümü ile reddine dair hüküm tesisi isabetsizdir.
(2004 S. K. m. 82) (6100 S. K. m. 27)

Dava ve Karar

Yukarıda tarih ve numarası yazılı mahkeme kararının müddeti içinde temyizen tetkiki alacaklı tarafından istenmesi üzerine bu işle ilgili dosya mahallinden daireye gönderilmiş olup, dava dosyası için Tetkik Hakimi N. D. G. tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve dosya içerisindeki tüm belgeler okunup incelendikten sonra işin gereği görüşülüp düşünüldü:

İİK’nun 82/3. (Değişik; 6352 Sayılı Kanun madde 16) maddesi gereğince para, kıymetli evrak, altın, gümüş, değerli taş, antika veya süs eşyası gibi kıymetli şeyler hariç olmak üzere, borçlu ve aynı çatı altında yaşayan aile bireyleri için lüzumlu eşya; aynı amaçla kullanılan eşyanın birden fazla olması durumunda bunlardan biri haczedilemez.

Takip hukukunda, asıl olan borcun ödenmesi olup, alacaklının alacağına kavuşması için gerekli takip işlemleri yapılırken borçlunun ve birlikte yaşadığı diğer aile fertlerinin yaşamlarını sürdürebilmesi için zorunlu olan eşyaların haczedilmeyerek kendilerine bırakılması gerekir. Anılan madde ile amaçlanan; alacaklı ile borçlu arasındaki menfaat dengesinin sağlanarak temel hak ve özgürlüklerin korunması, haczinde ekonomik yarar bulunmayan ya da muhafazasında ve satışında güçlük çekilen eşyaların hacizlerinin önlenmesidir. Bu bağlamda; borçlu ve aile bireyleri için gerekli olan eşyaların lüzumlu olup olmadığı tespit edilirken, alacaklının da alacağına fiilen kavuşmasını engelleyecek amacı, aşan uygulamalardan kaçınılarak taraflar arasındaki menfaatler dengesini de hukuk düzeni içinde korumak gerekir.

Öte yandan her ne kadar İİK’nun 82. maddesine 6352 sayılı kanunun 16. maddesi ile eklenen son fıkrasında, icra memuruna haczi talep edilen malların haczinin caiz olup olmadığı konusunda değerlendirme yapma yetkisi verilmiş ise de; verilen bu takdir yetkisi keyfiliğe de yol açmamalıdır.

Somut olayda; borçlunun evinde 06.12.2012 tarihinde yapılan haciz sırasında, 5 adet klima, 2 adet masaüstü bilgisayar, iki adet televizyon ve birer adet bulaşık makinesi ve kurutma makinesinin haczedilmesi istenilmiş, icra müdürünce talep reddedilmiştir. Koltuk takımı,  buzdolabı, çamaşır makinesi, bulaşık makinesi, fırın, halı vb. gibi ev eşyaları lüzumlu eşya olup, haczedilmeleri mümkün değil ise de; fiyatı yüksek, muhafaza ve paraya çevrilmesi kolay, alıcısı bulunabilecek olan LCD, Plazma TV, kurutma makinesi gibi eşyalar, maddede öngörülen amacın dışında borçlu ve ailesi için gerekli, zorunlu mallardan değildir. Ayrıca haczi istenen aynı nitelikte olan eşyalardan birden fazla bulunması durumunda bunlardan değeri daha düşük, satılması ve muhafazası zor olanın borçluya bırakılması, diğerlerinin haczedilmesi gerekir. Kaldı ki, borçlu vekili de haciz sırasında; diğer eşyaların haczine karşı çıkılsa da “..bir adet televizyonun dışındaki eşyaların haczedilebilirliği söz konusudur”  şeklinde beyanda bulunmak suretiyle haciz yapılmasına karşı çıkmamıştır.

Diğer taraftan, 6100 Sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun 27. maddesinde “Hukuki dinlenilme hakkı” düzenlemesine yer verilmiştir. Buna göre, davanın taraflarının yargılama ile ilgili bilgi sahibi olma, açıklama yapma ve ispat hakkı bulunmaktadır. Şikayetin mahiyeti dikkate alındığında da borçlunun hukuki durumu etkileneceğinden öncelikle taraf teşkilinin sağlanması gerekir.

O halde mahkemece istemin kısmen kabulü ile yukarıda belirtilen esaslar dahilinde taraf teşkili ile değerlendirme yapılarak sonucuna göre bir karar verilmesi gerekirken yazılı gerekçeyle istemin tümü ile reddine dair hüküm tesisi isabetsizdir.

Sonuç: Alacaklının temyiz itirazlarının kabulü ile mahkeme kararının yukarıda yazılı nedenlerle İ.İ.K. 366 ve H.U.M.K.’nun 428. maddeleri uyarınca BOZULMASINA, 04.04.2013 gününde oybirliği ile karar verildi.

 

T.C.
ANTALYA
4. İCRA HUKUK MAHKEMESİ

ESAS NO: 2013/436
KARAR NO: 2013/533

DAVA: Şikayet (İcra Memur Muamelesi)
DAVA TARİHİ: 26.04.2013
KARAR TARİHİ: 23.05.2013
GEREKÇELİ KARARİN YAZILDIĞI TARİH: 23.05.2013

Antalya 4. İcra Müdürlüğü: 2012/10607 ESAS

Taraftar arasındaki davanın mahkememizde yapılan açık yargılaması sonunda

GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ;

Davacı şirket vekili dilekçesinde özetle, müvekkili şirket aleyhine Antalya 14. İcra Müdürlüğü’nün 2012/10607 esas sayılı dosyasıyla icra takibine geçildiğini, takip konusu dosyayla ilgili olarak 06.12.2012 tarihinde ihtiyati haciz için müvekkilinin adresine geçildiği ve ev eşyalarının tespitine geçildiğini, haciz mahallinde 5 adet klima, 1 adet 37 ekran TV, 1 adet 106 ekran Tv., Bulaşık makinesi, kurutma makinesi ve 2 adet bilgisayar tespit edilerek haczinin talep edildiğini, ancak icra memurunun evde doğalgaz bulunmadığından ısınma amaçlı kullanıldığından klimaların tümünü haczetmeyi reddettiğini, bulaşık makinesi, 2 adet Tv. ve 2 adet bilgisayarı borçlunun eşi, çocukları için lüzumlu eşyalardan olduğundan reddettiklerini, kurutma makinesi ve çamaşır makinesinin ise asgari ücretin 5 katının altında olduğu görülerek haczin reddine karar verildiğinden bahisle, icra memurunca yapılan işlemlerin yasaya aykırı olduğundan şikayetin kabulü ile malların haczedilebilir olduğuna karar verilmesini talep ve dava etmiştir.

Mahkememizce şikayetin reddine karar verilmiş, davacı tarafça temyiz edilmesi üzerine Yargıtay 12.Hukuk Dairesinin 04.04.2013 tarih 2013/3365-12821 sayılı ilamı ile bozularak gönderilmiş olmakla başlıkta belirtilen esasa kaydedilip, bozma ilamına uyularak yargılamaya devam olunmuştur.

Davacı vekili bozma ilamı doğrultusunda karar verilmesini istemiştir.

Davalı vekili duruşmaya katılmamış, herhangi bir beyanda da bulunmamıştır.

İcra dosyası getirtilip incelenmiştir. 06.12.2012 tarihinde borçlu evinde yapılan haciz işlemi ile 5 adet klima, 2 masaüstü bilgisayar, iki adet televizyon, birer adet bulaşık makinası ve kurutma makinesinin haczinin talep edildiği ve icra memurluğunca talebin reddedildiği görülmüştür. İİK’nun 82/3 maddesine göre Antalya’nın sıcak iklim kuşağında bulunması nedeniyle bir adet klima ve bulaşık makinesi borçlu ve ailesi için zorunlu mallardandır. LCD tv, kurutma makinesi, 2 adet bilgisayar ise lüzumlu ve zorunlu eşyalardan olmadığından haczi mümkündür. Bu nedenle şikayetin kısmen kabul, kısmen reddine dair aşağıdaki hüküm kurulmuştur.

HÜKÜM: Yukarıda açıklanan gerekçeye göre:

ŞİKAYETİN KISMEN KABULÜ İLE; 4 adet klima, kurutma makinesi, 2 adet bilgisayar, 1 adet 106 ekran LG TV’nin haciz talebinin reddine ilişkin icra müdürlüğünün 06.12.2012 tarihli kararının İPTALİNE, talep gibi işlem yapılmasına,

Bulaşık makinesi hakkındaki şikayetin REDDİNE,

Peşin harcın mahsubu ile 3.15-TL harcın davalıdan tahsiline,

Davacı tarafça yapılan 272.60-TL yargılama gideri ile 440.00-TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,

Artan gider avansının karar kesinleştiğinde talebi halinde davacıya iadesine,

Dair davacı vekilinin yüzüne karşı davalı tarafın yokluğunda yüzüne karşı karar verilen taraflar yönünden tefhim tarihinden itibaren, yokluğunda karar verilen taraflar yönünden ise tebliğ tarihinden itibaren on gün içinde Yargıtay’a temyiz yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 23.05.2013

 

Bursa’da icra davalarında ve işlemlerinde avukatlık hizmetleri sunan Kemal Uslu Avukatlık Büromuzun web sitesine giriş yapabilir ve “İletişim” sayfamıza giriş yaparak bizlere ulaşabilirsiniz. Bu sayede İcra Hukuku kapsamında yer alan hizmetlerden yararlanabilir, hem danışmanlık hem de avukatlık arayışınıza bir son verebilirsiniz.